Çelësi, është metoda e mbrojtjes duke mbyllur dyert ose duke fituar lirinë duke hapur bravat. Për këtë arsye, ajo shihet si një simbol i sigurisë, shpëtimit dhe lirisë. Tokat palestineze të pushtuara nga Izraeli kanë një kuptim tjetër. Është simboli i shpresës së palestinezëve, të cilët po përpiqen të mbijetojnë nën bllokadë, për t’u kthyer në shtëpitë e tyre nga të cilat u larguan me forcë. Dhimbja që përjetojnë duke mbajtur çelësin rreth qafës, lë një mbresë të thellë në zemrat e tyre.
Njerëzit që duan t’i mbajnë të sigurta sendet e tyre personale dhe të vlefshme, si shtëpitë, makinat dhe arkat, përdorin sistemet e kyçjes. Çelësat, nevojiten për të hapur dyert dhe kapakët e mbyllur. Po kështu, prangat e vendosura në kyçet e dorës së kriminelëve dhe të burgosurve dhe prangat e vendosura në këmbë mbyllen me bravë dhe në këtë mënyrë kufizohen ose pengohen liritë e njerëzve. Çelësat, janë mënyra për të mbrojtur veten duke mbyllur dyert dhe për të shpëtuar duke hapur bravat. Prandaj çelësi shihet si një simbol i mbrojtjes, shpëtimit dhe lirisë.
Në tokat palestineze, të pushtuara nga Izraeli, çelësi ka një kuptim tjetër. Ai simbolizon shpresën e palestinezëve, që luftojnë për lirinë e tyre që një ditë të kthehen në shtëpitë e tyre ku u dëbuan me forcë. Me çelësat që mbajnë në duar dhe rreth qafës, palestinezët mbajnë gjallë shpresat e tyre për t’i rikthyer shtëpitë e tyre. Është simboli i të qenit në gjendje të rivendosen në tokat nga të cilat ata emigruan me forcë në vitin 1948.
Më 14 maj 1948, Izraeli pushtues shpalli pavarësinë e tij në territorin palestinez. Sionistët, shpërngulën më shumë se 750 mijë palestinezë, nga shtëpitë e tyre. Palestinezët, shtëpitë e të cilëve u konfiskuan, u dëbuan me forcë para syve të gjithë botës. Pasi Izraeli, shpalli pavarësinë e tij në tokat e pushtuara palestineze, 15 maji u shpall si dita e Nakbes, që do të thotë fatkeqësë së madhe. Që nga ajo datë, bandat çifute dhe sioniste, kanë detyruar palestinezët të emigrojnë nga vendet ku jetojnë.
Shpallja e pavarësisë së Izraelit, në tokat palestineze është fillimi i fatkeqësive që vazhdojnë prej vitesh për palestinezët.
Ndërsa tokat hebraike, në rajon nuk i kalonin 5 për qind para pushtimit, ata tani kanë sekuestruar deri në 85 për qind të tokës.
Në këtë rast 67 për qind e popullsisë palestineze, u dëbua me forcë nga vendlindja e tyre, numri i refugjatëve që duhej të emigronin nëpër botë i kalonte 6 milionë.
Pas themelimit të Izraelit, në ditën e Nakbes, ai kreu bastisje natën në fshatrat dhe lagjet myslimane. Duke zhvilluar metodat e tyre kundër bastisjeve, palestinezët përpiqen të mbyllin dyert natën, të shkojnë në male dhe të kthehen në shtëpitë e tyre gjatë ditës për të vazhduar jetën e tyre. Kur kthehen një mëngjes, shohin se shtëpitë dhe fshatrat e tyre janë shkatërruar. Njerëz të pafajshëm kishin vetëm çelësat e dyerve të tyre, që nga ajo ditë, ata e përdorën atë si një “simbol të luftës për liri”. Ata i përcjellin ndër breza çelësat që i mbrojnë si “relike të shenjta”.
Pas katastrofës së madhe, palestinezët kërkojnë të drejtën e kthimit në shtëpitë e tyre.
Në dhjetor 1948, Kombet e Bashkuara hodhën një hap të rëndësishëm me rezolutën nr. 194 në lidhje me Jerusalemin. Vendimi parashikon që refugjatët që dëshirojnë të kthehen në shtëpitë e tyre duhet të realizojnë dëshirat e tyre sa më shpejt që të jetë e mundur dhe se ata që vendosin të mos kthehen do të kompensohen për tokën e tyre. Edhe pse vendimi nuk mund të zbatohet, në këtë kontekst çelësi simbolizon kthimin e palestinezëve në shtëpi dhe besnikërinë e tyre ndaj atdheut të tyre.
Palestinezët, nuk e humbin shpresën nga mbajtja e çelësave me kujdes për një ditë të vetme të kthimit në tokën nga e cila paraardhësit e tyre u zhvendosën me forcë. Aq shumë, saqë gratë palestineze i mbajnë në qafë këto çelësa, të cilët janë simbole të shpresës së tyre për kthim dhe i mbajnë në gjoks çelsat e shtëpive të tyre. Dhimbja që përjetojnë mbetet një plagë e thellë në zemrat e tyre.
Simboli kryesor për Palestinën, është aq i rëndësishëm sa ka një statujë të madhe në hyrje të qytetit të Jerikos, që ndodhet në seksionin e Bregut Perëndimor të Autoritetit Kombëtar Palestinez. Simboli me mbishkrimin “Do të kthehemi një ditë” paraqet shpresë të madhe. Me gjithë madhështinë e tij, besimi te miqtë ngjall frikë tek armiqtë.
Çelësi që ata mbanin në qafë dhe e vendosën në hyrje të Jerikos, si parzmore, u shpërnda në mbarë botën; Ai përfaqëson shpresën e refugjatëve palestinezë, më shumë se 13 milionë që jetojnë në mbarë botën. Për palestinezët, nuk është kurrë një ëndërr që dëshira për t’u kthyer në ribashkim, edhe nëse duket e largët. Kjo është arsyeja pse çelësi në hyrje të Jerikos duket si lajmi i mirë i ripushtimit dhe u jep një mesazh sionistëve.
Simboli kyç, është përdorur kundër Izraelit, pushtues që nga dita e Nakbes, në vitin 1948. Simboli kyç, i cili doli sërish në pah pas konfliktit Izrael-Hamas që filloi më 7 tetor 2023, vazhdon të përfaqësojë kauzën e drejtë të Palestinës.
Prandaj, çelësi i gjithë kësaj është shprehja e ditëve që do të hapin dyert e lirisë palestineze kundër gjenocidit të kryer nga pushtuesi [Izraeli], veçanërisht në Gaza.