Qabeja është vendadhurimi i parë i ndërtuar në tokë sipas Islamit dhe librit tonë të shenjtë, Kur’anit. Qabeja, është kibla e muslimanëve dhe është urdhëruar në Kur’anin Famëlartë, është vendi i ngritjes së besimtarit, me urdhrin “Bëni sexhde dhe afrohuni”. Qabeja, e cila vizitohet çdo vit për qëllime të umres dhe haxhit, përfaqëson qendrën e botës për besimtarët.
Qabeja e quajtur edhe Bejtullah, konsiderohet shtëpia e Allahut (xh.sh). Qabeja, është ndërtuar nga Ademi (a.s) dhe që nga koha e tij është pranuar si e shenjtë; Për ata që kanë mundësi, haxhi është obligim. Në ajetin që jep lajmin e mirë se Qabeja është tempulli i parë në tokë, thuhet kështu:
“Shtëpia (xhamia) e parë e ndërtuar për njerëz, është ajo në Bekë (Mekke), e dobishme, udhërrëfyese për mbarë njerëzimin.” Ali Imran, 96
Fjale Kabe (Qabe) në fjalor do të thotë “objekt në formë kubi”. Qabeja përmendet në disa vende në Kur’anin Famëlartë. Në ajetet “el-Bejt, el-Bejtu’l-atik, el-Bejtu’l-haram, el-Bejtu’l-muharrem, el-mesxhidu’l-haram”, e cila njihet edhe me emrin Qabe, në mesin e publikut thuhet si “Qabeja Madhështore”.
Sipas transmetimeve, pasi Ademi (a.s) dhe Havaja u dëbuan nga xhenneti, ata u takuan në Arafat. Për këtë takim, Ademi (a.s) për të qenë falendërues ndaj Allahut (xh.sh.) si në xhennet që i bëntë tavaf shtyllës nga nuri (drita), ai u lut që shtylla e dritës, rreth së cilës ai adhuronte, t’i kthehej përsëri. Më pas lutja e Ademit (a.s) iu pranua dhe ai vazhdoi të bënte tavaf rreth gurit që ndriçonte.
Gjatë kohës se Shitit (a.s) guri që bëntë dritë që ndriçonte humbi dhe mbeti një vetëm një gur. Shiti (a.s) ndërtoi një ndërtesë me katër kënde dhe e vendosi këtë gur në cep të ndërtesës. Ai gur është guri i zi i njohur sot si Haxheru’l-esvedi.
Qabeja, e cila u shkatërrua nga vërshimi i ujit në kohën e Nuhut (a.s), mbeti e fshehur nën rërë për një kohë.
Ibrahimi (a.s), me urdhrin e Allahut (xh.sh) shkoi në vendin ku ndodhej Qabeja. Ibrahimi (a.s) i biri Ismaili (a.s), nëna e tij Haxhereja u vendosen atje. Ibrahimi (a.s) gërmoi vendin e Qabes së bashku me Ismailin (a.s) dhe gjetën themelet e ndërtesës së ndërtuar nga Shiti (a.s) dhe mbi këto themele ndërtuan Qaben që ekziston sot. Haxheru’l-esvedi, i zbritur nga xhenneti, gjatë përmbytjes së Nuhit (a.s) është ruajt në malin Ebu Kubeys. Ai u vendos në Qabe nga Ibrahimi (a.s) pas ndërtimit të Qabes. Haxheru’l-esvedi, është një element i rëndësishëm gjatë tavafit. Si rezultat i ekspozimit të Qabes ndaj fatkeqësive të ndryshme si përmbytjet, zjarret me kalimin e kohës, si dhe sulmet njerëzore, Haxheru’l-esvedi u dëmtua gjithashtu. U bënë disa dëmtime dhe shpërbërje, por çdo herë këto pjesë ngjiteshin në vend me shumë kujdes dhe ruheshin.
Gjatë ndërtimit të Qabes, Ibrahim (a.s) përdori një gur që të ngitet lart duke ndërtuar murin e Qabes dhe vendi ku u ngrit mbi të
për ti ftuar njerëzit në haxhillëk konsiderohet vendi ku ndodhet sot vendi me emrin guri i Ibrahimit (a.s), Makam-i Ibrahim. Kur Ibrahimi (a.s) përfundoi ndërtimin e Qabes, Xhibrili (a.s) e mësoi atë se si të kryente haxhin. Ai i ftoi njerëzit në haxh. Ai e kreu obligimin e parë të haxhit me të birin dhe njerëzit mësuan se si të kryenin haxhin prej tyre.
Kusaj bin Kilab, ishte gjyshi i Pejgamberit tonë Muhamedit (s.a.s) nga brezi i katërt i cili i ka ofruar shërbime të mëdha Qabesë. Kusaj, duke riparuar Qaben, organizoi një haxh.
Banorët e Xhurhumit shkulën dhe e groposen Haxheru’l-esvedin ai e nxorri dhe e vendosi Haxheru’l-esvedin në vendin e tij në Qabe. Ai kishte ndërtuar një tavan për të parandaluar dëmtimin e Qabes dhe ndërtoi puse uji dhe pishina për haxhinjtë.
Qabeja u riparua dhe u rindërtua në vitin 605. Gjatë këtij ndërtimi, Muhamedi (a.s) mbarte gurë së bashku me xhaxhain e tij Abbas (radiallahu anhu) dhe ajo që ndodhi në mesin e fiseve të Kurejshëve të cilët nuk e ndanë nderin e vendosjes së Haxheru’l-esvedit në vend të tij, ku dihet se Muhamedi (a.s) parandaloi një konflikt të mundshëm në atë vitë.
Pas çlirimit të Mekës, Qabeja u pastrua nga idhujt. Pejgamberi ynë (a.s) çliroi Mekën sepse marrëveshja e Hudejbijes u prish nga politeistët. Kështu, shërbimi i Qabes dhe kontrolli i Mesxhidu’l-Haramit kaloi në duart e muslimanëve. Qabeja dhe rrethina e saj u pastruan. Pejgamberi (a.s), i cili fali dy rekate namazin brenda Qabesë pasi u pastrua, e urdhëroi Bilal Habeshin (r.a.) të ngjitej në çatinë e Qabesë dhe të thirrte ezanin.
Qabeja gjatë sundimit të fisit Xhurhum u mbulua me pëlhurë të zezë, pastaj Pejgamberi ynë (a.s) donte që një pelhurë e bardhë të mbulonte Qaben. Mbulesa e Qabes, e cila më vonë ndryshoj me mbulesa me ngjyrë të kuqe, jeshile dhe të bardhë. Në kohën e Abasidëve në lidhje me përdorimin e vazhdueshëm të kisves (mbulesës së Qabes) duke përfunduar ndryshimin e ngjyrave të mbulesës, vendosen që ajo të jetë me ngjyrë të zezë.
Që nga koha paraislame çelësin e Qabes e mban familja Sheibi. Për këtë ka qenë përgjegjëse e njëjta familje gjatë pesëmbëdhjetë shekujve të fundit, dhe çdo herë çelësin e Qabes e trashëgon anëtari më i vjetër i familjes.
Në Qabe, e cila vizitohet për umre, haxh apo për faljen e namazit farz, përveç kohëve të namazit tavafi nuk është ndërprerë asnjëherë.
Megjithatë, për fat të keq, kjo situatë u prish në disa periudha të historisë.
