Universiteti i parë në botë mendohet të jetë Universiteti i Al-Karavijjine (shkruhet edhe si Al-Qarawiyyin), i themeluar në vitin 859 në qytetin Fas të Marokut. Ky universitet u krijua nga një grua, Fatima al-Fihri, dhe fillimisht shërbente si xhami dhe shkollë e arsimit të lartë për studime fetare dhe shkencore. UNESCO dhe Guinness World Records e njohin Al-Karavijjine si universitetin më të vjetër të vazhdueshëm në botë.
Universitete të tjera të lashta përfshijnë:
• Universitetin e Al-Azhar në Kajro, Egjipt, themeluar rreth vitit 970-972 dhe i njohur për studime islame dhe shkenca të tjera.
• Universitetin e Bolonjës në Itali, i themelnë vitin 1088, dhe shpesh i quajtur universiteti i parë në Evropë që ka pasur një strukturë të ngjashme me universitetet moderne.
Këto institucione kanë kontribuar shumë në zhvillimin e arsimit dhe shkencës në mbarë botën.
Universiteti i Al-Karavijjin (ose Al-Qarawiyyin) ndodhet në qytetin e Fesit, Marok, dhe është i njohur si institucioni më i vjetër i arsimit të lartë që vazhdon të funksionojë deri sot. Ky universitet u themelua në vitin 859 nga Fatima al-Fihri, një grua e pasur dhe e devotshme muslimane me origjinë nga qyteti i Kajrouanit (në Tunizi), nga ku vjen edhe emri “Karaouine”.
Fillimisht, Al-Karavijjine nisi si një xhami dhe shkollë fetare (medrese), por më vonë u zhvillua dhe u zgjerua duke përfshirë studime në fusha të ndryshme, si matematika, astronomia, mjekësia, gramatika, muzika, dhe filozofia. Al-Karavijjin luajti një rol të rëndësishëm në shpërndarjen e dijes mes kulturave islame dhe ato perëndimore, duke qenë një pikë takimi për dijetarë të famshëm nga mbarë bota islame dhe përtej.
Në mesjetë, universiteti tërhoqi studentë nga Afrika Veriore, Andaluzia (Spanja moderne) dhe vende të tjera të Mesdheut, të cilët shkonin për të studiuar me dijetarë të mëdhenj të asaj kohe. Al-Karavijjine ishte veçanërisht i rëndësishëm në transferimin e dijes arabe në Evropë, duke ndikuar në Rilindjen Evropiane përmes shkëmbimeve shkencore dhe përkthimeve.
Universiteti i Al-Karavijjin është një ndërtesë e bukur tradicionale me arkitekturë të mrekullueshme islame, përfshirë kolona të dekoruara, mozaikë, dhe harqe të zbukuruara. Sot, ai është pjesë e sistemit universitar të Marokut, dhe ende ofron programe studimi, kryesisht në fushat e shkencave islamike dhe jurisprudencës islame, duke ruajtur trashëgiminë e vet si një qendër e lashtë e dijes dhe kulturës.
